რჩევები ღვიძლის დაავადების მქონე პაციენტებისთვის კოვიდ-19-ის პანდემიის პერიოდში
1ვინ არიან ახალი კორონავირუსით (SARS-CoV-2) ინფიცირების შემთხვევაში მძიმე დაავადების განვითარების განსაკუთრებით მაღალის რისკის ქვეშ?
ამ დროისთვის არსებული მონაცემების მიხედვით კლინიკურად მაღალი რისკის მქონე პირები არიან:
- 65 წლის და მეტი ასაკის პირები
პირები ვისაც აქვთ ქვემოთ ჩამოთვლილი მდგომარეობები:
- ქრონიკული ფილტვის დაავადებები - სასუნთქი სისტემის მწვავე დაავადებები, როგორიცაა ცისტური ფიბროზი, მძიმე ასთმა და ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება
- გულის მნიშვნელოვანი დაავადებები
- დაქვეითებული იმუნიტეტის მქონე პირები:
- ბევრი მდგომარეობის დროს შეიძლება დაქვეითდეს იმუნიტეტი, როგორებიცაა სიმსივნეების მკურნალობა, ძვლის ტვინის ან ორგანოების გადანერგვა, იშვიათი თანდაყოლილი/გენეტიკური იმუნოდეფიციტური მდგომარეობები, ცუდად კონტროლირებული აივ ინფექცია ან შიდსი (შეძენილი იმუნოდეფიციტის სინდრომი), კორტიკოსტეროიდებით და სხვა იმუნიტეტის დამაქვეითებელი მედიკამენტების გამოყენება
- მნიშვნელოვანი სიმსუქნე (სხეულის მასის ინდექსი [BMI] ≥40)
- ცუდად კონტროლირებადი დიაბეტი
- თირკმლის უკმარისობა და ჰემოდიალიზზე მყოფი პირები
- ღვიძლის დაავადებები
2კონკრეტულად რომელი ღვიძლის დაავადებები მიეკუთვნება კონიდ-19-ის მძიმე მიმდინარეობის განსაკუთრებით მაღალი რისკის ჯგუფს?
ამ ეტაპზე არსებული საერთაშორისო ასოციაციების, ორგანიზაციების და მტკიცებულებებზე დაფუძნებული მონაცემებზე დაყრდნობით ღვიძლის დაავადებების განსაკუთრებით მაღალ რის-ჯგუფს მიეკუთვნება შემდეგი ჯგუფები:
- გადანერგილი ღვიძლის მქონე პირები
- ღვიძლის აუტოიმუნური დაავადებების მქონე პირები
- ღვიძლის ავთვისებიანი სიმსივნის მქონე პირები, ვისაც უტარდება ქიმიოთერაპია ან იმუნოთერაპია
- ღვიძლის მძიმე (დეკომპენსირებული) ციროზი
თუ თქვენ არ გაქვთ ზუსტი ინფორმაცია თქვენი ღვიძლის დაავადების მდგომარეობის/სტადიის შესახებ, აუცილებლად დაუკავშირდეთ თქვენს ღვიძლის სპეციალისტს, რომ მიიღოთ კონკრეტული რეკომენდაციები.
3თუ მივეკუთვნები განსაკუთრებით მაღალი რისკის ჯგუფს, კონკრეტულად რა უნდა გავითვალისწინო?
- განსაკუთრებით ზედმიწევნით დაიცავით სოციალური დისტანცირების და ინდივიდუალური დაცვის ღონისძიებების ყველა რეკომენდაცია (https://stopcov.ge/; https://www.ncdc.ge/)
- მაქსიმალურად ეცადეთ გამოიყენოთ ონლაინ (დისტანციური კომუნიკაციის) სერვისები თქვენს ექიმთან (კლინიკასთან) საკონტაქტოდ, რათა მიიღოთ რეკომენდაციები კონკრეტულ საკითხებთან დაკავებებით
4თუ არ მივეკუთვნები განსაკუთრებით მაღალი რისკის ჯგუფს, მაგრამ მაქვს ღვიძლის გარკვეული პრობლემა?
-
რეკომენდაციები მუდმივად იცვლება. ამ ეტაპზე, ღვიძლის ქრონიკული დაავადების მქონე პირები, ვინც არ მიეკუთვნებიან განსაკუთრებით მაღალი რისკის ჯგუფს (იხ. ზემოთ), უნდა მიყვეს ზოგად რეკომენდაციებს (https://stopcov.ge/; https://www.ncdc.ge/)
